دانشگاههای آلمان به دلیل کیفیت بالا و استانداردهای آموزشی مناسب در
بیشتر کشورهای جهان به رسمیت شناخته می شود . کسانی که در دانشگاههای آلمان
فارغ التحصیل شده اند میتوانند به سهولت در شرکتهای تجاری و صنعتی مشغول
به کار شوند و این به دلیل رتبه بالای علمی آلمان در بیشتر زمینه های
تحصیلی می باشد. افراد علاقه مند به تحصیل بخاطر وجود بیشتر رشته های
تحصیلی در دانشگاه های آلمان به دو زبان آلمانی و انگلیسی، علاقمند به
ادامه تحصیل در دانشگاه های این کشور می باشند.
همچنین 3 نوع مرکز آموزش عالی در آلمان وجود دارد که عبارتند از :
1.دانشگاه ها : در این دانشگاه رشته های حقوق، پزشکی، علوم طبیعی، انسانی
و... بطور معمول آموزش داده می شوند و در آخر دوره تحصیلی مدرک لیسانس،
فوق لیسانس یا دکترا به افراد فارغ التحصیل داده میشود .
2.دانشگاه های آموزش عالی حرفه ای Fachhochschule: برای دانشجویانی که
تحصیلات عملی ارجحیت بیشتری نسبت به تحصیلات نظری دارد میتوانند در این
دانشگاه مشغول به تحصیل شوند. امتیازی که این دانشگاه را از دانشگاه های
دیگر متمایز میکند دوره زمانی کوتاه و محتوای درسی مشخص می باشد و نیز در
این دانشگاه بیشتر به جنبه کاربردی تحصیلات اهمیت داده می شود.
3.دانشگاه های هنر، فیلم و موسیقی : افراد علاقه مند به رشته های هنری می
توانند در این دانشگاه ها مشغول به تحصیل شوند. همچنین رشته های هنری از
قبیل فیلم، موسیقی، مد وسایر رشته ها در بیش از 56 دانشگاه هنر آماده ارائه
خدمات به علاقه مندان می باشند. شرایط لازم برای پذیرش در این دانشگاه به
این صورت می باشد که افراد علاقه مند باید نمونه کارهای هنری خود را برای
دانشگاه ارسال نمایند و در صورت قبولی اولیه باید خود را برای مصاحبه حضوری
آماده نمایند.
شرایط ورود به کالج
قبل از شروع به تحصیل در کالج، قبولی در آزمون ورودی آن ضروری می باشد ،
که به صورت برگزای یک آزمون به زبان آلمانی می باشد . براین اساس دانستن
زبان آلمانی برای ورود به کالج ضروری می باشد. داوطلبان می بایست پیش از
درخواست، بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ ساعت زبان آلمانی آموخته باشند. این میزان در
کالج‌های مختلف یکسان نمی باشد و در برخی موارد، سطح بالاتری مورد نظر می
باشد که جزییات آن را میتوان از طریق وب سایت کالج و مکاتبه جستجو کرد .
داوطلبان می بایست اصل مدارک تحصیلی و ترجمه مورد تایید را به کالج و یا
دانشگاه ارسال نمایند همچنین تامین مخارج زندگی در این مورد با داوطلب می
باشد. دانشجویان کالج برخلاف دانشجویان دانشگاه ها فقط در دوران تعطیلی بین
دو ترم می تواند به کار کردن مشغول شوند و نیز دانشجویان برای تامین هزینه
های یکساله خود نیاز به حمایت مالی دارد این نکته ی قابل توجه ایی می
باشد. ارسال مدارک از جمله موارد مهمی می باشد که بستگی به شرایط کالج مورد
نظر دارد . در بعضی از کالج ها مدارک باید به طور مستقیم به دانشگاههای که
کالج تحت پوشش آن است، ارسال گردد و یا در بعضی از ایالت های آلمان
مراکزی برای بررسی پذیرش در کالج مشخص شده است که افراد داوطلب می بایست
مدارک مورد نظر را به آن مرکز ارسال نمایند. با مراجعه به وب سایت کالج
مورد نظرتان و همچنین تماس و مکاتبه با کالج، میتوان ازجزییات بیشتری مطلع
شوید. پس ازاحراز شرایط ذکر شده و دریافت پذیرش در کالج، دریافت ویزا آخرین
مرحله قبل از شروع به تحصیل درآلمان می باشد . موردی که الزامی است داشتن
ویزای تحصیلی برای گذراندن این دوره می باشد. همچنین افراد نمی توانند با
عنوان سفرتوریستی در کلاس های کالج شرکت نمایند.
شرایط تحصیل برای دیپلمه ها
تمام شدن دوره تحصیلی متوسطه و دریافت مدرک دیپلم از برخی از کشورها، شرط
کافی برای ورود به دانشگاههای آلمان نمی باشد . علاقمندان به تحصیل در
دانشگاههای آلمان که از ایران اقدام میکنند نیز شامل همین گروه میشوند.
این افراد علاوه بر مدرک دیپلم، نیاز به قبولی در آزمون دوره‌های روزانه یا
شبانه دانشگاههای دولتی ایران دارند. آنها پس از احراز شرایط ذکر شده و
در صورتی که تمایل داشته باشند پس از دریافت مدرک دیپلم و بدون شروع تحصیل
یا فارغ‌التحصیلی از دانشگاههای ایران، در دانشگاههای آلمان شروع به تحصیل
می کنند، افراد می بایست درخواست خود را برای کالج‌های آلمان ارسال نمایند
نه دانشگاههای این کشور.
البته بعضی از دانشگاهها درآلمان بررسی مدارک برای موافقت با پذیرش درکالج
را نیز بدون واسطه انجام می دهند، اما با این حال افرادی که بدون تحصیل در
دانشگاههای ایران اقدام میکنند، می بایست ابتدا اقدام به اخذ پذیرش از
کالج کنند. مطمئن‌ترین راه برای آگاهی از این موضوع مراجعه به سایت
دانشگاه، سایت کالج و یا وب سایت uni-assist می باشد.
تحصیل رایگان در کالج‌های آلمان وابسته به دولت می باشد که از جمله وظایف
آن آمادگی متقاضیان خارجی برای تحصیل در آلمان در دوره های یکساله (متشکل
از دو نیم سال تحصیلی) می باشد. دوره های یک ساله در واقع کلاس آمادگی‌ای
است برای شرکت در امتحان پایانی یا "Feststellungsprüfung". همچنین افرادی
که در این امتحان پذیرفته میشوند، با توجه به نمرات و انتخاب رشته‌شان در
دانشگاههای آلمان پذیرفته میشوند.
در آلمان ۳۷ کالج وجود دارد که تعداد سه هزار متقاضی خارجی از بیش از ۴۰
کشور، در آنها مشغول به آمادگی برای شرکت در امتحان ذکر شده هستند. تحصیل
در کالج ایالت مختلف آلمان به غیر از کالج شهر درسدن رایگان می باشد .
دانشجویان برای گذراندن کلاس و آزمون ها هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنند. تنها
مورد هزینه خدمات دانشجویی است که آن را به دانشگاه مرتبط با کالج پرداخت
می نمایند . این هزینه از ۳۰ تا ۲۰۰ یورو برای هر ترم تحصیلی و در هر
دانشگاهی متفاوت می باشد . هزینه خدمات دانشجویی شامل استفاده رایگان از
وسایل حمل و نقل عمومی در شهر محل سکونت و در مواردی در شهرهای مجاور و
همچنین استفاده از امکانات دانشگاه می باشد.
قبولی درآزمون سراسری
متقاضیان تحصیل در دانشگاههای آلمان که در آزمون سراسری دانشگاههای دولتی
پذیرفته شده‌اند، بدون آنکه در ایران در دانشگاه تحصیل کرده باشند،
میتوانند اقدام به دریافت پذیرش از دانشگاههای آلمان نمایند همچنین این
افراد تحصیل خود را نه از دانشگاه، بلکه با دوره‌ای یک ساله در کالج شروع
خواهند کرد و با توجه به نمراتی که در پایان این دوره کسب میکنند،
میتوانند در رشته و دانشگاه مورد علاقه‌شان شروع به تحصیل نمایند.
دانستن این نکته که حدنصاب قبولی در آزمون سراسری، مقطع کارشناسی است، برای
آن دسته از افرادی که تنها با پذیرش در کنکور سراسری ایران، قصد تحصیل در
آلمان را دارند، ضروری می باشد . بنابراین قبولی در آزمون سراسری در مقطع
کاردانی برای گرفتن پذیرش در دانشگاههای آلمان کافی نمی باشد.
منظور از قبولی درآزمون سراسری، تنها آزمون دانشگاههای سراسری در نوبت‌های
روزانه و شبانه می باشد . با این حساب، قبولی تنها درآزمون سراسری
دانشگاههای غیرانتفاعی، پیام نور و جامع علمی کاربردی، مورد تایید
دانشگاهها و مراکز آموزش عالی در آلمان نمی باشد . البته این شرایط تنها
در صورتی است که این افراد علاقه‌مند باشند، بدون تحصیل در دانشگاههای
ایران و تنها با قبولی درآزمون سراسری اقدام به پذیرش کنند.
فارغ‌التحصیلان ازدانشگاه آزاد
درمورد دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد و یا افرادی که درآزمون ورودی به این
دانشگاه پذیرفته شده‌اند، شرایط متفاوت می باشد. تنها قبولی درآزمون سراسری
دانشگاه آزاد، برای اقدام برای پذیرش کافی نمی باشد. حدنصاب پذیرش، عموماً
داشتن مدرک کارشناسی ازدانشگاه آزاد است. این قاعده شامل فارغ‌التحصیلان
از سایردانشگاه‌های دولتی به غیر از دوره‌های روزانه و شبانه نیز میشود.
هم چنین دانش‌آموختگان دانشگاههای غیرانتفاعی سراسری، پیام نور و هچنین
دانشگاه جامع علمی کاربردی، تنها در صورت داشتن مدرک کارشناسی میتوانند
برای پذیرش ازدانشگاه‌های آلمان اقدام نمایند . فارغ‌التحصیلان این
دانشگاهها و دانشگاه آزاد، مستقیما وارد دانشگاه خواهند شد و احتیاجی به
گذراندن دوره یکساله کالج نخواهند داشت.
درخواست برای کارشناسی یا کارشناسی ارشد؟
سوالی که در اینجا مطرح است، این است که آیا فارغ‌التحصیل دانشگاههای
نامبرده با مدرک کارشناسی میتوانند برای مقطع کارشناسی ارشد اقدام نمایند
یا باید در مقطع کارشناسی، از ابتدا تحصیل کنند؟
در این مورد شانس فارغ‌التحصیلان از دانشگاههای سراسری نسبت به
دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد بیشتر می باشد. البته در این مورد تصمیم با
دانشگاه و کمیسیون ارزشیابی مدارک تحصیلی است.
دراین شرایط یک قاعده کلی وجود دارد که افرادی که در رشته تحصیلی خود در
ایران و یا در زیر مجموعه‌های مشابه آن، قصد ادامه تحصیل درآلمان را دارند،
با تصمیم دانشگاه میتوانند درمقطع کارشناسی ارشد نیز پذیرفته شوند یا پس
ازتعیین سطح و ارزشیابی واحدهای گذرانده درمقطع کارشناسی در ترم‌های بالاتر
ثبت‌نام نمایند .
درمورد قبولی و تعداد واحدها، تنها کمیسیون ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشگاه
می تواند تصمیم بگیرد و قاعده یکسانی وجود ندارد. تنها دراین مورد میتوان
گفت که ، میان دانش‌آموختگان دانشگاههای سراسری و آزاد تفاوتی وجود ندارد.
موارد استثنا
این امکان وجود داردکه پذیرفته‌شدگان درآزمون سراسری دانشگاههای دولتی با
پشت‌سر گذاشتن یکسال تحصیلی (گذراندن واحدهای‌های دو نیم سال)، بدون ورود
به کالج درآلمان، مستقیما وارد دانشگاه شوند. البته این شرایط تنها با
موافقت دانشگاه امکان پذیر خواهد بود و شامل دوره‌های روزانه و شبانه
میباشد. طبیعتا این افراد از ابتدا مشغول به تحصیل میشوند.
